Ο Περικλής Μπούμπουλης (1893 – 1945) ήταν αξιωματικός του Βασιλικού Ναυτικού και βουλευτής Σπετσών. Υπήρξε ποδοσφαιριστής του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου, παράγοντας του Συλλόγου, όπως επίσης του Αθηναϊκού αλλά και της Ε.Π.Ο.

Η οικογένεια Μπούμπουλη είχε παράδοση στο Ναυτικό και στην πολιτική. Πολλά μέλη της ανέπτυξαν έντονη πολεμική δραστηριότητα στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821, με πιο γνωστή προσωπικότητα την προγιαγιά του Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα.^{1  2}

Ο Περικλής Μπούμπουλης στον Παναθηναϊκό

Ο Περικλής Μπούμπουλης γεννήθηκε το 1893. Μαζί με τον αδελφό του Ιωάννη Μπούμπουλη γράφτηκαν μέλη του Ποδοσφαιρικού Ομίλου Αθηνών, όπως τότε ονομαζόταν ο Παναθηναϊκός. Στο βιβλίο Λεωφόρος Ηρώων γράφει:

Ο Περικλής Μπούμπουλης ήταν παιδί, μόλις 12 ετών, όταν εγγράφηκε στον Ποδοσφαρικό Όμιλο Αθηνών το 1908.

Πράγματι, σε ορισμένες βιογραφίες σημειώνεται πως γεννήθηκε το 1896. Ωστόσο, το πιθανότερο είναι να γεννήθηκε το 1893, όπως γράφει στα περισσότερα εγκυκλοπαιδικά λήμματα, μεταξύ των οποίων και στο Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν «Ηλίου». Συνεπώς, το πιο πιθανό είναι να ήταν 15 ετών όταν ακολούθησε τον Γιώργο Καλαφάτη στη δημιουργία του Ποδοσφαιρικού Ομίλου Αθηνών, ηλικία που συμβαδίζει και με την αντίστοιχη των υπολοίπων ιδρυτικών μελών του Συλλόγου.

Επαναδραστηριοποίηση τη δεκαετία του ’20

Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, πολλά από τα ιστορικά στελέχη του Ομίλου αποστασιοποιήθηκαν και απομακρύνθηκαν από τον Παναθηναϊκό. Έτσι έπραξε και ο Περικλής Μπούμπουλης. Όταν το 1914 ιδρύθηκε ο Αθηναϊκός Σ.Π., ο Μπούμπουλης βρέθηκε κοντά στο πλευρό του Μαρίνου Μαρινάκη και υπήρξε μέλος της διοίκησης του σωματείου.

Στα μέσα του ’20 επέστρεψε στις τάξεις του Παναθηναϊκού. Άλλωστε εκτός από τον αθλητισμό, συνδεόταν και φιλικά με τον ─επίσης αξιωματικό του Βασιλικού Ναυτικού─ Γεώργιου Καλαφάτη, ο οποίος εκείνη την περίοδο διεκδικούσε έντονα την ανάληψη της διοίκησης του Ομίλου.

Το 1927, ο Περικλής Μπούμπουλης ανέλαβε β΄ αντιπρόεδρος του Παναθηναϊκού Α.Ο. Ωστόσο, η «θητεία» του ήταν σύντομη. Ο Μπούμπουλης ήταν την ίδια σεζόν αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Έτσι, όταν επήλθε η περίφημη σύγκρουση των Παναθηναϊκού – Ολυμπιακού – Α.Ε.Κ.  (Π.Ο.Κ.) με την Ε.Π.Ο., ο Μπούμπουλης βρέθηκε στη δύσκολη θέση να «πατάει σε δύο βάρκες».

Τον Ιούνιο του 1928, σε μία γενική συνέλευση γεμάτη εντάσεις, ο Απόστολος Νικολαΐδης επέρριψε βαριές κατηγορίες στον Μπούμπουλη και υποστήριξε πως συμμετείχε στα συμβούλια της Ε.Π.Ο. σε αποφάσεις εις βάρος του Παναθηναϊκού. Το «κατηγορώ» του Νικολαΐδη ήταν δριμύ, με αποκορύφωμα τον χαρακτηρισμό «προδότης του Ομίλου». Απέναντι από τον Μπούμπουλη βρέθηκαν και άλλα ιστορικά στελέχη του Ομίλου, όπως ο πρόεδρος Παντελής Καρασεβδάς και ο αθλητής στίβου (και μέλος της διοίκησης, ταυτόχρονα) Αντώνης Καρυοφύλλης. Από την άλλη, υπερασπιστική γραμμή υπέρ του Μπούμπουλη ακολούθησαν ορισμένα παλιά στελέχη του Συλλόγου, όπως ο Αχιλλέας Λιάρος. Ακολούθησε ψηφοφορία, όπου η πλειονότητα των μελών του Ομίλου (τα 4/5) ψήφισαν υπέρ της διαγραφής του παράγοντα από τα μητρώα του Παναθηναϊκού.

Στην πορεία, πραγματοποιήθηκε έφεση στο Ειρηνοδικείο, όπου, μαζί με τον Μπούμπουλη, και άλλα διαγραφέντα μέλη του Συλλόγου, αιτούνταν την επανεγγραφή τους στο Τριφύλλι. Ωστόσο, στην δευτεροβάθμια εκδίκαση της υπόθεσης, δικαιώθηκε η διοίκηση του Ομίλου και οι διαγραφές παρέμειναν.

Η διένεξη Μπούμπουλη και διοικούντων του Παναθηναϊκού μπορεί να αναλυθεί και σε πολιτική συνιστώσα, καθότι ο Σπετσιώτης πολιτικός ήταν βουλευτής με το Λαϊκό Κόμμα,³ ενώ εκείνα τα χρόνια ο Όμιλος στήριζε άτυπα τον Ελευθέριο Βενιζέλο (πρόεδρος άλλωστε ήταν ο βουλευτής Φιλελευθέρων και φίλος του Βενιζέλου, Παντελής Καρασεβδάς).

Στρατιωτική πορεία

Στους Βαλκανικούς Πολέμους

Το 1908, ο Περικλής Μπούμπουλης εισήλθε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και έγινε ο «νεώτερος ποτέ εισελθών στη σχολή».⁴

Την περίοδο του Α΄ Βαλκανικού Πολέμου, υπηρέτησε στο Θωρηκτό «Ψαρά» και συμμετείχε στις ναυμαχίες της «Έλλης» (3 Δεκεμβρίου 1912) και της «Λήμνου» (5 Ιανουαρίου 1913), καθώς και σε άλλες ναυτικές επιχειρήσεις.

Κατά τον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο έλαβε μέρος, ως διμοιρίτης του 29ου Ναυτικού Συντάγματος, στις επιχειρήσεις, περιλαμβανομένης της μάχης της Γευγέλης (23-24 Ιουνίου 1913). Τραυματίστηκε στις 29 Ιουνίου 1913, κατά την αντιμετώπιση βουλγαρικής επίθεσης στην κρεμαστή Γέφυρα του Κιλινδέρ. Τότε τραυματίστηκε και ο μεγάλος αδελφός του Νικόλαος, ο οποίος αγωνιζόταν στο πλάι του.⁵

Στη Μικρασιατική Εκστρατεία

Έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις της Μικρασιατικής Εκστρατείας, διατελώντας διοικητής των Προκεχωρημένων Σμηνών Μετώπου στο Ουσάκ (το 1921 ως πλωτάρχης) και μετέχοντας σε πολεμικές αεροπορικές αποστολές.

Στις 9 Ιουνίου 1921, η ναυτική αεροπορεία, υπό τις οδηγεία του Περικλή Μπούμπουλη, προέβη σε πετυχημένη επιχείρηση αιφνιδιαστικού βομβαρδισμού της Κιουτάχειας (στον σιδηροδρομικό σταθμό, στο αεροδρόμιο, σε δημόσια κτήρια, στρατώνες, αποθήκες, γέφυρες και σε στρατιωτικούς καταυλισμούς). Στις 20 Ιουνίου επαναλήφθηκε ο βομβαρδισμός στους ίδιους στόχους. Διαβάζουμε, μεταξύ άλλων, στην ιστοσελίδα του περιοδικού Ιστορικά Θέματα⁶ για τις επιχειρήσεις εκείνες:

[…] τα βομβαρδιστικά του Ναυτικού συνόδευε και ένα αεροσκάφος διώξεως Spad της Στρατιωτικής Αεροπορίας. Είναι η αρχή διαμόρφωσης της αεροπορικής τακτικής με συνοδεία της βομβαρδιστικής μοίρας. Ο ευρωπαϊκός Τύπος ασχολήθηκε επ’ αρκετόν με τα αποτελέσματα του ομαδικού βομβαρδισμού και η προβολή στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, του ναυτικού τμήματος που πολεμούσε στα βάθη της Μικράς Ασίας προξένησε δυσαρέσκειες στα στελέχη της αεροπορίας στρατού, που επίσης πολεμούσαν με τον ίδιο ηρωισμό. Οι αντιδράσεις έλαβαν τέτοια έκταση, που προκάλεσαν την παρέμβαση του αρχιστρατήγου υπέρ της αεροπορίας στρατού, γεγονός που με τη σειρά του προκάλεσε την παραίτηση και την απομάκρυνση από τη θέση του διοικητή των «Προκεχωρημένων Σμηνών Μετώπου» του πλωτάρχη Περικλή Μπούμπουλη.

Στον βομβαρδισμό του Πειραιά το 1941

Όταν ξέσπασε ο ελληνοϊταλικός πόλεμος, ο Π. Μπούμπουλης ανακλήθηκε στην «ενέργεια» από την εφεδρεία και διετέλεσε ναυτικός διοικητής Θεσπρωτίας, με τον βαθμό του πλοιάρχου.⁷

Ακολούθως, το 1941, διετέλεσε διοικητής της Ναυτικής Βάσης Πειραιά. Κατά τον βομβαρδισμό του Πειραιά από τους Γερμανούς διακρίθηκε για την ανδρεία του.

Όταν οι Γερμανοί βομβάρδιζαν τον Πειραιά, παίρνει φωτιά ένα καράβι με πυρομαχικά και κινδυνεύει να ανατινάξει τον Πειραιά. Ο Περικλής Μπούμπουλης ως λιμενάρχης ορμά μ’ ένα ρυμουλκό και το τραβά έξω από το λιμάνι. Όταν εξερράγη, έπεφταν σίδρα μέχρι την περιοχή Χίλτον, στην οδό ─κατά σύμπτωση!─ Χατζηγιάννη Μέξη, όπου και έμεναν οι Μπουμπουλαίοι.⁸

Βοήθησε επίσης Βρετανούς στρατιώτες να διασωθούν και να μεταφερθούν από τον Πειραιά στο Ναύπλιο και γι’ αυτό τιμήθηκε με το παράσημο του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, καθώς και με Πολεμικό Σταυρό Γ΄ Τάξεως.

Μετέπειτα, διεφυγε στη Μέση Ανατολή. Εκεί διετέλεσε διοικητής του ελληνικού Ναυτικού Φρουραρχείου Αλεξάνδρειας, διευθυντής Δικαστικού και Αρχηγείου Στόλου και ναυτικός διοικητής του Ντέρμπαν στη Νοτιοαφρικανική Ένωση.

Ο Περικλής Μπούμπουλης πέθανε το 1945.

Πηγές – σημειώσεις

1. Σε διάφορες διαδικτυακές πηγές, ο Π. Μπούμπουλης σημειώνεται ως εγγονός της Λασκαρίνας Μπουμπουλίνας, όμως, βάσει του γενεολογικού του δέντρου, όπως αυτό καταγράφεται στο Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν «Ηλίου», ήταν δισέγγονός της.
2. Μέλος της οικογένειας Μπούμπουλη ήταν και η ηρωίδα της εθνικής αντίστασης Λέλα Καραγιάννη.
3. Στις εκλογές του 1926 εξελέγη βουλευτής Σπετσών και επανεξελέγη σε αυτές του 1932, του 1933 και του 1935. (Πηγή: http://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/f3c70a23-7696-49db-9148-f24dce6a27c8/1822-1935.pdf )
4. Αρχείο Πολεμικού Ναυτικού, Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού.
5. Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού και perialos.blogspot.gr
6. istorikathemata.com
7. Λεωφόρος Ηρώων, Ανδρέας Οικονόμου, 2013, Κάπα Εκδοτική.
8. Ανεξερεύνητες Σπέτσες, Πέτρος Χαριτάτος, 2004 Εκδ. Road.