Ο Δημήτρης Δεμερτζής (1893 – 1958) ήταν διεθνής τερματοφύλακας του Παναθηναϊκού από το 1908 έως το 1924. Ανήκει στον στενό κύκλο αθλητών που έχουν αναδειχθεί πανελληνιονίκες σε τέσσερα διαφορετικά σπορ: ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλλεϋ και στίβο! Ακολούθησε παραγοντική πορεία στον ελληνικό αθλητισμό. Ήταν γιατρός και ανώτατος αξιωματικός του βασιλικού ναυτικού.

Προσωπικές πληροφορίες

Ο Δημήτρης Δεμερτζής γεννήθηκε το 1893 στην Αθήνα. Αδελφός του ήταν ο Γιώργος Δεμερτζής, επίσης στέλεχος του Παναθηναϊκού.

Τα πρώτα ποδοσφαιρικά του βήματα τα έκανε σε σχολικά πρωταθλήματα, ως μαθητής της Βαρβάκειου Σχολής. To 1907, εγγράφηκε στο Β΄ Γυμνάσιο Νεαπόλεως και συνέχισε να λαμβάνει μέρος σε πολλούς ποδοσφαιρικούς αγώνες. Οι φιλόδοξοι νεαροί ποδοσφαιριστές του σχολείου του προπονούνταν στους στύλους του Ολυμπίου Διός. Αρχικά αγωνιζόταν ως μεσοεπιθετικός, ωστόσο  σε κάποιο παιχνίδι που τραυματίστηκε ο τερματοφύλακας της ομάδας, έκατσε κάτω από τα δοκάρια. Η απόδοσή του ήταν επιβλητική και από τότε, καθιερώθηκε στη θέση του τερματοφύλακα.

Στο δυναμικό του Παναθηναϊκού (τότε Ποδοσφαιρικού Ομίλου Αθηνών) γράφτηκε το 1908. Όμως δεν συμμετείχε σε αγώνες της πρώτης ομάδας, καθώς βασικός τερματοφύλακας ήταν ο Κωστής Τσικλητήρας.

Ήταν στενός φίλος του ιδρυτή του Παναθηναϊκού Γεώργιου Καλαφάτη. Οι δύο τους θα ακολουθήσουν παράλληλους δρόμους καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους. Από την ίδρυση του Παναθηναϊκού στις αλάνες τις Αθήνας· αργότερα σε διοικητικές θέσεις του ελληνικού αθλητισμού, στην Ιατρική Σχολή Αθηνών, στο βασιλικό ναυτικό…

Παράλληλα, εκείνα τα χρόνια εγγράφηκε στον Εθνικό Γ.Σ. ως αθλητής στίβου (διακρινόταν στα άλματα άνευ φοράς)¹, ενώ αργότερα μεταπήδησε στον Πανελλήνιο Γ.Σ.

Στα πρώτα βήματα του Πανελλήνιου Ποδοσφαιρικού Ομίλου

Το 1909-10, ο Γ. Καλαφάτης συγκρούστηκε με τον πρόεδρο του Ποδοσφαιρικού Ομίλου Αθηνών Μαρίνο Μαρινάκη και ο Σύλλογος διασπάστηκε. Τον ιδρυτή ακολούθησαν στη δημιουργία του Πανελλήνιου Ποδοσφαιρικού Ομίλου οι περισσότεροι από τους βασικούς ποδοσφαιριστές. Ωστόσο, ο τερματοφύλακας του Π.Ο.Α. Κωστής Τσικλητήρας επέλεξε να παραμείνει στο πλευρό του Μαρινάκη.

Το κενό του Τσικλητήρα κάλυψε επάξια ο Δημήτρης Δεμερτζής.

Παρέμεινε τερματοφύλακας του Παναθηναϊκού μέχρι και το 1924 και πανηγύρισε τρία πρωταθλήματα, φορώντας την πράσινη φανέλα.

Η συνεισφορά του στη δημοσιογραφία

Μετά από κάθε ποδοσφαιρικό παιχνίδι, οι Δ. Δεμερτζής και Γ. Καλαφάτης έγραφαν συνοπτικά την περιγραφή του και τα αποτελέσματα και τα παρέδιδαν στις πολιτικές εφημερίδες. Με αυτόν τον τρόπο, όχι απλώς έγιναν στην ουσία δύο από τους πρώτους αθλητικούς συντάκτες, αλλά και διέσωσαν μέχρι και σήμερα τα αποτελέσματα των πρώτων ποδοσφαιρικών αγώνων.

Ο πολυπρωταθλητής Δημήτρης Δεμερτζής

Το 1920, όταν ο Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός Όμιλος μετονομάστηκε σε Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός και Αγωνιστικός Όμιλος ─δηλαδή όταν αποφασίστηκε να καλλιεργηθούν περισσότερα αθλήματα─, ο Δημήτρης Δεμερτζής ήταν από τους πρώτους αθλητές που στελέχωσαν τα νεοσύστατα τμήματα στίβου, μπάσκετ και βόλλεϋ!

Το 1921, στους Πανελλήνιους Αγώνες που διοργάνωσε η Χ.Α.Ν., ο Δεμερτζής αγωνίστηκε σε κάθε άθλημα: κατέκτησε το πρωτάθλημα Ελλάδας στο ποδόσφαιρο, το μπάσκετ και το βόλλεϋ, ενώ στον στίβο έλαβε μέρος στο αγώνισμα της διελκυστίνδας και κατέκτησε άλλη μία πρωτιά.

Οι τίτλοι του Δ. Δεμερτζή με τον Παναθηναϊκό

Σεζόν	Ποδόσφαιρο	Μπάσκετ	Βόλλεϋ	Στίβος
1908	Πανθεσσαλικοί Αγώνες
1908-09	Πρωτάθλημα Ελλάδας
1911-12	Πρωτάθλημα Ελλάδας
1914-15	«Αντί Πανελληνίου Πρωταθλήματος» (Υπό διερεύνηση)
1918	«Κύπελλο Γαλλικής Στρατιωτικής Αποστολής»
1920-21	Πρωτάθλημα Ελλάδας	Πρωτάθλημα Ελλάδας	Πρωτάθλημα Ελλάδας	Πρωτάθλημα Ελλάδας (ομαδικό) Διελκυστίνδα (ατομικό)
1921-22	Πρωτάθλημα Ελλάδας

Διεθνείς συμμετοχές

Με τη φανέλα της Εθνικής Ελλάδας συμμετείχε σε δύο διοργανώσεις: το 1919 στους Πανσυμμαχικούς Αγώνες στο Παρίσι και το 1920 στους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Αμβέρσα.

Δημήτρης Δεμερτζής: αντιπρόεδρος και προπονητής του Παναθηναϊκού, πρόεδρος της Ε.Π.Σ.Α.

Από το 1910, εκλεγόταν ανελλιπώς σύμβουλος του Δ.Σ. του Παναθηναϊκού. Παρέμεινε στέλεχος της διοίκησης του Ομίλου και μετά την ποδοσφαιρική του σταδιοδρομία.

Το 1924 πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Αθηνών (Ε.Π.Σ.Α.) και ανέλαβε το πόστο του ειδικού γραμματέα στο πρώτο της Διοικητικό Συμβούλιο.

Στις διοικήσεις του Τριφυλλιού οριζόταν, συνήθως, απλός σύμβουλος, ωστόσο το 1926-27 χρημάτισε β΄ αντιπρόεδρος.

Εκείνη την περίοδο, ο Παναθηναϊκός επιχειρούσε να προσλάβει ξένο προπονητή. Μέχρι αυτό να επιτευχθεί (ο Μ. Φόρνερ προσλήφθηκε στις αρχές του 1927), η προπόνηση της ποδοσφαιρικής ομάδας ανατέθηκε από κοινού στους Δημήτρη Δεμερτζή και Απόστολο Νικολαΐδη.²

Λίγο αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1926, ο Δ. Δεμερτζής ανακηρύχθηκε δωρητής του Ομίλου, καθώς προσέφερε 1.000 δραχμές για τα έργα που πραγματοποιούνταν στο γήπεδο της Λεωφόρου.³

Είχε ενεργό διοικητικό ρόλο αδιάκοπα μέχρι το 1935.⁴ Το 1931 και το 1932 εκλέχθηκε γενικός γραμματέας του Ομίλου.

Από το 1933 έως το 1938 καταπιάστηκε πιο ενεργά με τα διοικητικά της Ε.Π.Σ.Α. και διετέλεσε πρόεδρος και γενικός γραμματέας της.⁵

Γιατρός του Βασιλικού Ναυτικού

Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή Αθηνών, μαζί με τους συναθλητές του Γεώργιο Καλαφάτη και Ιωάννη Σταυρόπουλο. Παράλληλα, έγινε μόνιμος αξιωματικός του Βασιλικού Ναυτικού.

Το 1922 ονομάστηκε ανθυπίατρος. Αποστρατεύτηκε το 1948 με το βαθμό του πλοιάρχου.

Όπως εύστοχα έχει σημειώσει ο ιστορικός δημοσιογράφος Άγγελος Σκλαβουνάκης, ο Δημήτρης Δεμερτζής «έγινε ο “τερματοφύλακας – γιατρός”, πολύ πριν γραφτεί το γνωστό εικονογραφημένο κόμικ».

Πέθανε στις 23 Ιουνίου 1958.

Πηγές / σημειώσεις

Κύρια πηγή: αφηγήσεις του Δ. Δεμερτζή στην εφημερίδα «Παναθηναϊκός» στις 2 Απριλίου 1955.

1. Αφιέρωμα του ιστορικού δημοσιογράφου Άγγελου Σκλαβουνάκη στην εφ. «η Πράσινη».
2. Πρακτικά Δ.Σ. Παναθηναϊκού Α.Ο., 26 Νοεμβρίου 1926.
3. Πρακτικά Δ.Σ. Παναθηναϊκού Α.Ο., 12 Δεκεμβρίου 1926.
4. Εξαίρεση αποτελούν κάποιοι μήνες μέσα στο 1928, όταν και διεγράφη από τα μητρώα του Ομίλου, μαζί με άλλα ιστορικά στελέχη όπως οι Σ. Ασπρογέρακας, Ηλ. Γρηγοριάδης, Π. Μπούμπουλης. Επρόκειτο για μία σκοτεινή περίοδο, με ίντριγκες και παρασκήνιο. Στο τέλος επικράτησε η λογική και, πολύ σύντομα (μέσα στο 1928) επανεγγράφησαν οι περισσότεροι εκ των διαγραφέντων, μεταξύ των οποίων και ο Δεμερτζής.
5. Εφ. «Αθλητική Ηχώ», 24 Ιουνίου 1958.