Στις 22 Ιουνίου 1977, στο στάδιο «Γ. Καραϊσκάκης», έλαβε χώρα μια «πράσινη» συμφωνική ορχήστρα με τελικό αποδέκτη της έναν… Μπετόβεν. Ο Αριστοτέλης Μπενόγλου γυρίζει πίσω στο χρόνο και θυμάται το ομορφότερο τέρμα ομαδικής προσπάθειας που σημειώθηκε ποτέ από ποδοσφαιριστές του Παναθηναϊκού.

Το Κύπελλο Ελλάδας 1977 και ένα ονειρικό γκολ

Ο δρόμος προς τον τελικό

Το Κύπελλο Ελλάδας της περιόδου 1976-77 παραλίγο να εξελιχθεί σε πρόωρη πανωλεθρία για τον Παναθηναϊκό. Οι «πράσινοι» χρειάστηκαν ένα τέρμα του Όσκαρ Αλβαρέζ στο τελευταίο λεπτό της αναμέτρησης για να μη γίνει η… χαλάστρα από τον Καμπανιακό Χαλάστρας. Πρόκειται για ομάδα Β΄ Εθνικής, η οποία, τη σεζόν εκείνη, υποβιβάστηκε στην τρίτη τη τάξει κατηγορία). Τελικά, το Τριφύλλι θα κερδίσει στη διαδικασία των πέναλτι (1-3) και θα προκριθεί στον δεύτερο γύρο της διοργάνωσης. Τρεις εύκολες νίκες επί ασθενέστερων αντιπάλων (Κοζάνη 4-0, Τρίκαλα 4-2 και Αιγάλεω 9-0) και ήγγικεν η ώρα του ημιτελικού απέναντι στον Ολυμπιακό! Το ημερολόγιο έγραφε 8 Ιουνίου 1977, όταν ο Παναθηναϊκός, αγωνιζόμενος από το πρώτο τέταρτο του αγώνα με 9 ποδοσφαιριστές (έναντι 10 των Πειραιωτών), απέκλειε στην παράταση (2-1) τον «αιώνιο» αντίπαλο, χάρη σε μια βολίδα του Μήτσου Δημητρίου από… τη λεωφόρο Κηφισίας (στο τέρμα που κοιτάζει στον Λυκαβηττό).

 Στον τελικό του φαληρικού σταδίου περίμενε ο πρωταθλητής της προηγούμενης περιόδου, ΠΑΟΚ. Δηλαδή η ομάδα που οδηγούσε στο μεγαλύτερο μέρος της την κούρσα του πρωταθλήματος και εκείνη την περίοδο. Δέκα ημέρες νωρίτερα (12 Ιουνίου), όμως, στο ματς τίτλου της Τούμπας της 32ης αγωνιστικής μεταξύ του «Δικέφαλου του Βορρά» και του Τριφυλλιού, η «λευκή» ισοπαλία σχεδόν χάριζε στην ομάδα του Κάζιμιρ Γκόρσκι το πρωτάθλημα Ελλάδας. Έτσι, οι φίλοι του ΠΑΟΚ, έξαλλοι από το αποτέλεσμα, αποφάσισαν να επιστρέψουν τα περισσότερα εισιτήρια που είχαν παραλάβει για τον τελικό.

Η θύρα 7 του «Γεώργιος Καραϊσκάκης»… βάφεται πράσινη

 Στις 22 Ιουνίου, η θύρα 7 της έδρας των Εθνικού και Ολυμπιακού Πειραιώς μετατρέπεται σε… θύρα 13 από τους οπαδούς του Παναθηναϊκού. Οι «πράσινοι» κατείχαν τη μερίδα του λέοντος στις τσιμεντένιες εξέδρες του σταδίου. Ένα υπέροχο δεξί βολέ του Τάκη Παπαδημητρίου στο 29΄ θα χαρίσει την πρωτοπορία στους Αθηναίους, ενώ, τρία λεπτά αργότερα, ο Αντώνης Αντωνιάδης θα πετύχει και δεύτερο γκολ, που όμως θα ακυρωθεί από τον διαιτητή Μανώλη Πλατόπουλο. Οι Θεσσαλονικείς θα διαμαρτυρηθούν έντονα για τα σφυρίγματα του ρέφερι, θεωρώντας ότι τους αδίκησε κατάφωρα. Μάλιστα, με εντολή του τότε προέδρου της ομάδας, Γιώργου Παντελάκη, δεν θα παραλάβουν τα μετάλλια του φιναλίστ.

 Τα στιγμιότυπα από τον αγώνα, καθώς και τα ρεπορτάζ των εφημερίδων, θα τους διαψεύσουν πανηγυρικά. Η αποβολή του Γιάννη Γούναρη στο 64΄ θα χαρακτηριστεί ορθότατη, ενώ το τέρμα του Αντωνιάδη ήταν πεντακάθαρο, αφού ο «ψηλός» καλυπτόταν εμφανώς προτού δεχτεί την μπάλα στα θαυματουργά πόδια του. Ο πάντα «ψυχρός» και αντικειμενικός μέχρι… αηδίας, Βαγγέλης Φουντουκίδης, μάλιστα, θα γράψει, μεταξύ άλλων, ότι το δίκαιο θα ήταν να αποβληθεί και ο Χρήστος Τερζανίδης (ο οποίος τότε αγωνιζόταν στον ΠΑΟΚ) με δεύτερη κίτρινη κάρτα για σκληρό μαρκάρισμα…

Η «πράσινη» ορχήστρα και ο Μπετόβεν

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, φτάνουμε στο 83ο λεπτό του τελικού. Οι «ασπρόμαυροι» είναι καλύτεροι αγωνιστικά από τους «πράσινους», έχοντας σημαδέψει δύο φορές (μία σε κάθε ημίχρονο) τα δοκάρια της εστίας του Βασίλη Κωνσταντίνου. Και, κάπου εκεί, γίνεται μια μακρινή μπαλιά στον Τάκη Παπαδημητρίου, ο οποίος κινείται στο αριστερό φτερό της επίθεσης, πάνω στον φρέσκο ασβέστη. Η μπάλα φαίνεται ότι θα καταλήξει εκτός πλάγιας γραμμής, αλλά ο επιθετικός του Τριφυλλιού την προλαβαίνει, έστω και με δυσκολία. Ο Άγγελος Αναστασιάδης επιχειρεί να εκμεταλλευτεί την κατάσταση, κάνοντας ένα ορμητικό τάκλιν. Όμως, ο Παπαδημητρίου τού σκάει μια απίστευτη κοφτή ντρίμπλα τσιμπώντας την μπάλα και περνώντας τη από τη μία πλευρά, ενώ ο ίδιος κινούνταν από την άλλη. Ο μετέπειτα τεχνικός τόσο του ΠΑΟΚ όσο και του Παναθηναϊκού δεν βρίσκει την μπάλα για ελάχιστα εκατοστά.

 Ο Παπαδημητρίου, αμαρκάριστος πλέον, μεταβιβάζει το τόπι στον Μήτσο Δημητρίου (ο οποίος, μαζί με τον Άνθιμο Καψή, αγωνίστηκε το 1973 για λογαριασμό της Μικτής Ευρώπης). Ο Δημητρίου αγγίζει την μπάλα με το εξωτερικό μυτάκι –σαν να τη χαϊδεύει– και την «τσιμπάει» με αποδέκτη τον Όσκαρ Αλβαρέζ, ο οποίος κινείται λίγο έξω από την περιοχή των Θεσσαλονικέων. Και τι κάνει η «Αλβάρα»; Με πλάτη προς το τέρμα, ανοίγει τα πόδια του (προσέξτε, μιλάμε για το 1977, όταν τέτοιες κινήσεις σπάνιζαν στα ελληνικά γήπεδα) για να περάσει η μπάλα ανάμεσά τους και να οδηγηθεί συστημένη στα πόδια του επερχόμενου ξανθομάλλη Οδυσσέα Βακάλη, ο οποίος ερχόταν με φόρα -και ίσως με λίγο… μίσος- στην εστία του τερματοφύλακα του ΠΑΟΚ, Διαμαντή Μηλίνη. Αν αναρωτηθήκατε ποτέ πώς γίνεται κάποιος να δώσει ασίστ χωρίς καν να αγγίξει την μπάλα, μόλις πήρατε την απάντησή σας. Αν είσαι ο Όσκαρ Αλβαρέζ, γίνεται!

Μία βολίδα, ένας τίτλος

 Και τι έκανε στην μπάλα ο επονομαζόμενος και «Μπετόβεν», Οδυσσέας Βακάλης;

 Όχι, δεν επέλεξε κάποιο ξενέρωτο τεχνικό πλασεδάκι, ούτε σημάδεψε γωνία. Έκλεισε τα μάτια και με τη φόρα που είχε σούταρε με όση δύναμη είχε στα ποδοσφαιρικά του παπούτσια προς το κέντρο της εστίας. Ακόμα και αν η μπάλα κατέληγε στο στήθος ή στα χέρια του γκολκίπερ, ήταν τέτοια η ταχύτητά της που θα τον έπαιρνε μαζί της και θα κατέληγαν αμφότεροι στα χοντρά λευκά δίχτυα του τέρματος που κοιτάζει προς την Καστέλλα. Νιώθεις ότι όταν ο Βακάλης την κλοτσάει φωνάζει παράλληλα στον τερματοφύλακα «φα’ τη στα μούτρα, ρε!».

«Γκντουπ», «χλουπ» στα δίχτυα, «γκοοοοοολλλλλ»! Οι Παναθηναϊκοί στην κερκίδα πρέπει να ακούστηκαν μέχρι τη Φρεαττύδα! 2-1, τέλος, Κυπελλούχος Ελλάδας ο Παναθηναϊκός (και νταμπλούχος ταυτόχρονα).

Πιθανότατα, πρόκειται για το ομορφότερο γκολ έπειτα από ομαδική προσπάθεια που πέτυχε ποτέ ο Σύλλογος Μεγάλος. Τέσσερις ατομικές ενέργειες, η μία καλύτερη από την άλλη. Αναμφίβολα, είναι το γκολ που ονειρευόμασταν όλοι μικροί, όταν παίζαμε στις χωμάτινες αλάνες με τις κοφτερές πέτρες. Ξερό σουτ, ωμή δύναμη. Κλείνουμε τα μάτια και σουτάρουμε με «όλα». Αφού, πρώτα, έχει δουλέψει ολόκληρη η ομάδα για πάρτη μας…

Ο Παναθηναϊκός πήρε τη ρεβάνς για τον χαμένο τελικό Κυπέλλου από την ίδια ομάδα, πέντε χρόνια νωρίτερα (1972). Ήταν τέτοιος ο ενθουσιασμός των ποδοσφαιριστών του Γκόρσκι, που θα κάνουν και δεύτερο γύρο θριάμβου στο φαληρικό στάδιο!

Μία μαγική χρονιά

Ένα μήνα αργότερα, μια άλλη «πράσινη» ομάδα, εκείνη του στίβου, θα πατήσει με παρόμοια επιτυχία τα κουλουάρ του «Γ. Καραϊσκάκης», κατακτώντας το πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου ανδρών, με προεξάρχοντες τον επανακάμψαντα πρώην παγκόσμιο ρέκορντμαν στο άλμα επί κοντώ, Χρήστο Παπανικολάου (ο οποίος επέστρεψε στην ενεργό δράση έπειτα από τετραετή αποχή), τα αδέρφια Άρη και Χρήστο Καραγεώργο στο βάδην, τον Ζήση Κουρέλο στο δέκαθλο, τον Νίκο Τσιάρα στη δισκοβολία και τον Βασίλη Κίσσα στα 3.000 μέτρα στιπλ.

 Το 1977, όπως τόσα και τόσα χρόνια στη μεταπολεμική περίοδο, μπορεί κάλλιστα να χαρακτηριστεί και «έτος Παναθηναϊκού». Σύμφωνα με το βιβλίο «Και Χιλιάδες Τίτλοι» (www.vivliapao.gr), 26 επίσημα ομαδικά τρόπαια προστέθηκαν στην ήδη υπερφορτωμένη τροπαιοθήκη της Αρματολών και Κλεφτών.

Το χρέος κάθε παναθηναϊκού

 Στις 29 Ιουνίου 2020, θα πραγματοποιηθούν οι εκλογές του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου. Σήμερα, σε αντίθεση με το 1977, δεν βρίσκονται ανάμεσά μας οι Απόστολος Νικολαΐδης, Λουκάς Πανουργιάς, Αντώνης Μαντζεβελάκης, Παύλος και Θανάσης Γιαννακόπουλος. Ούτε καν οι Μπλούης Διακάκης, Γιάννης Μαλακατές, Πέτρος Γκιουράνοβιτς. Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος, δε, έχει ανακοινώσει δημοσίως την αποχώρησή του από τα παναθηναϊκά δρώμενα, απόφαση που δεν έχει ανακαλέσει έως τη συγγραφή αυτού του κειμένου.

 Συνεπώς, φίλε του Παναθηναϊκού, βρίσκεσαι μπροστά στο μεγαλύτερο challenge της ιστορίας του αγαπημένου μας συλλόγου. Ελλείψει παραγόντων, μόνο εσύ απέμεινες: ο οπαδός. Χρέος σου, χρέος όλων των Παναθηναϊκών να αφήσουν στην άκρη κάθε διαφωνία. Να αφήσουν κάθε προστριβή και να βοηθήσουν το Τριφύλλι, αρχικά με την εγγραφή τους ως μέλη. Κάποτε, το να είσαι μέλος του μεγαλύτερου αθλητικού οργανισμού της Ελλάδας ήταν η μέγιστη τιμή. Πλέον, είναι και υποχρέωση. Ιδίως όταν επίκειται η κατεδάφιση του μοναδικού περιουσιακού στοιχείου του Παναθηναϊκού. Θα το επιτρέψουμε να συμβεί χωρίς μάχη;