Του Ανδρέα Οικονόμου
Λεωφόρος Αλεξάνδρας 121. Φυλακές Αβέρωφ. 8 Οκτωβρίου 1944. «Η απελευθέρωση της Ελλάδος στο δρόμο της πραγματοποιήσεώς της. Τελευταίαι πληροφορίαι για την απόβασι στην Ελλάδα». Η λύσσα των υπό διωγμό Γερμανών θολώνει το μυαλό τους. Αρπάζουν τυχαία ομήρους από το κολαστήριο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας και τους εκτελούν. Όχι στην Καισαριανή. Δεν έχουν την υπομονή ούτε τον χρόνο. Τους εκτελούν στο προαύλιο των φυλακών. Μόνο και μόνο για να ικανοποιήσουν μέχρι και την ύστατη στιγμή τη δίψα τους για αίμα.
Λεωφόρος Αλεξάνδρας 160. Γήπεδο Παναθηναϊκού. Την ίδια μέρα. Οι άνθρωποι του Ομίλου πληροφορούνται τη χαρμόσυνη είδηση και ο επιστάτης Αντώνης Βρεττός ξεσπά σε λυγμούς. Αψηφά κάθε κίνδυνο και υψώνει την ελληνική σημαία στον υψηλότερο ιστό του γηπέδου. Απέναντι ακριβώς από το άντρο των SS.
Ο φασισμός νικήθηκε. Έστω για μια στιγμή. Η καταπίεση, ο φριχτός ήχος της μπότας και του ντουφεκιού, η απύθμενη δυστυχία που προκάλεσαν οι ναζί, σκεπάστηκαν από τη γαλανόλευκη σημαία και μεταμορφώθηκαν σε θλιβερές αναμνήσεις.
Λεωφόρος Αλεξάνδρας 121. Θέμιδος Μέλαθρον. 7 Οκτωβρίου 2020. «Την προσοχή σας. Επόμενη ανακοίνωση του τριμελούς εφετείου: η Χρυσή Αυγή αποτελεί εγκληματική οργάνωση». Η ατμόσφαιρα είναι ηλεκτρισμένη. Δεκάδες χιλιάδες κόσμου ξεσπούν σε αυθόρμητα χειροκροτήματα και σε έντονα φορτισμένες επευφημίες.
Τα παιχνίδια της μοίρας είναι πάντοτε γοητευτικά… Μία από τις σημαντικότερες αποφάσεις ελληνικού δικαστηρίου στη σύγχρονη ιστορία, η απόφαση που καταδίκασε ξανά τον ναζισμό και τη μισανθρωπιά, αναγγέλθηκε από το ίδιο ακριβώς σημείο όπου κάποτε ήταν η βάση των ναζί! Και οι εκδηλώσεις απέραντης ικανοποίησης των διαδηλωτών ξέσπασαν στον ίδιο δρόμο όπου υψώθηκε για πρώτη φορά η ελληνική σημαία στα χρόνια της Κατοχής: στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Στη Λεωφόρο Ηρώων!
Είναι λες και η ίδια η ιστορία θέλει να «φωνάξει» και να προειδοποιήσει για τον φαύλο κύκλο στον οποίο ανακυκλωνόμαστε.
Ο φασισμός και το μόρφωμα του νεοναζισμού θα κλειστούν εκεί που ανήκουν: στα μπουντρούμια της φυλακής. Αν, όμως, θεωρήσουμε ότι νικήθηκαν, τότε είναι βέβαιο πως η ιστορία θα επαναληφθεί. Άλλωστε, όπως έχει αποδειχθεί, κανένα δικαστήριο, ούτε της Νυρεμβέργης ούτε του Αρείου Πάγου, είναι ικανό να θεσπίσει ένα πεδίο στο οποίο η αλληλεγγύη και η ισότητα θα κυριαρχούν. Αυτές είναι έννοιες που κερδίζονται με διαρκείς, σκληρούς και –τις περισσότερες φορές– άνισους αγώνες.
Διανύουμε μία πάρα πολύ δύσκολη και επικίνδυνη εποχή. Η πόλωση που εκκολάπτεται από το κράτος, από τα media και από την έλλειψη ουσιαστικής παιδείας είναι τόσο μεγάλη, ώστε ο κίνδυνος ενός νέου εμφύλιου πολέμου –έστω και με τελείως διαφορετική μορφή– δεν είναι απλώς ορατός. Μας έχει χτυπήσει την πόρτα.
Η Χρυσή Αυγή μπαίνει στη φυλακή. Οι ψηφοφόροι της είναι εκεί έξω. Ανάμεσά μας. Αναπνέουν τον ίδιο αέρα με εμάς. Πρόκειται (με εξαίρεση κάποιους που ίσως παραπλανήθηκαν) για δειλούς ανθρώπους που κρύβονται στο σκοτάδι και περιμένουν. Τρέμουν τη φωνή της αλήθειας, τη φωνή της ανθρωπιάς. Τρέμουν το φως. Κρύβονται και αναμένουν τις κατάλληλες συνθήκες για να θερίσουν τον σπόρο του μίσους που σπέρνουν σε καθημερινή βάση οι κυβερνώντες και τα media. Οφείλουμε να ισοπεδώσουμε κάθε τι το απάνθρωπο. Να μην ησυχάσει η ψυχή μας έως ότου ο ναζισμός, ο φασισμός και κάθε ρατσιστική νοοτροπία εξαϋλωθούν.
Δεν βγάζω τον εαυτό μου από αυτό: όλοι μπορούμε να κάνουμε ένα βήμα μπροστά – όχι άλλο βόλεμα. Οφείλουμε στα παιδιά του αύριο ένα μέλλον στο οποίο ο ναζισμός θα είναι απλώς οι μελανές σελίδες των σχολικών τους βιβλίων.
Το θάρρος του Αντώνη Βρεττού και οι συγκινητικοί αγώνες της Μάγδας Φύσσα ας είναι ο οδηγός μας.
