Ο «Δράκος των Προβλημάτων» Σταύρος Ιατρίδης

Ο Σταύρος Ιατρίδης (1887 – 1976) ήταν γνωστός στον χώρο του σκακιού ως «Ο Δράκος των Προβλημάτων». Επρόκειτο για ταχύτατο λύτη σκακιστικών προβλημάτων, χρυσό ολυμπιονίκη στο καλλιτεχνικό σκάκι, εξαιρετικό παίκτη στο αγωνιστικό ζατρίκιο και… μέλος της οικογένειας του Παναθηναϊκού.

Η τελευταία «ιδιότητα» δεν ήταν γνωστή στους σκακιστικούς κύκλους, ούτε είχε καταγραφεί σε ιστορίες του Μεγάλου Συλλόγου. Το «πράσινο» παρελθόν του σπουδαίου σκακιστή αποκαλύφθηκε στο βιβλίο Και Χιλιάδες Τίτλοι, έπειτα από έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε σκακιστικά περιοδικά της δεκαετίας του ’60 και του ’70.1

Λίγα λόγια για τον Σταύρο Ιατρίδη

Γεννήθηκε το 1887. Από νεαρή ηλικία έδειξε έφεση στο πνευματικό σπορ του ζατρικίου και απέκτησε τον τίτλο του «Μαιτρ». Στο πρώτο ανεπίσημο πανελλήνιο πρωτάθλημα του 1935 νίκησε όλους τους αντιπάλους του, όμως εξαιτίας επαγγελματικών υποχρεώσεων αναγκάστηκε να εγκαταλείψει στους δύο τελευταίους γύρους. Λίγο προτού ξεσπάσει ο ελληνοϊταλικός πόλεμος συνέγραψε και εξέδωσε ένα βιβλιαράκι με τους κανονισμούς του σκακιού.

Ενεπλάκη με τον ελληνικό στρατό. Ήταν ανώτερος αξιωματικός και αποστρατεύτηκε στον βαθμό του συνταγματάρχη.

Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, συνέχισε να παίζει σκάκι, πλέον όχι μόνο αγωνιστικό, αλλά και καλλιτεχνικό. Στις 26 Νοεμβρίου 1964, στη 16η Ολυμπιάδα Σκακιού του Τελ Αβίβ ο Σταύρος Ιατρίδης αναδείχθηκε παμψηφεί χρυσός ολυμπιονίκης στη σύνθεση, στην κατηγορία ορθόδοξου τριών κινήσεων.

Μετέπειτα, καταπιάστηκε και διοικητικά με το σκάκι. Ως πρόεδρος της Ελληνικής Σκακιστικής Ομοσπονδίας έφερε στη χώρα τον μοναδικό Μπόμπι Φίσερ (για ένα χάντικαπ σιμουλτανέ… με έντονο παναθηναϊκό άρωμα), μετακάλεσε τον σπουδαίο διεθνή μαιτρ Δρ. Πέταρ Τριφούνοβιτς για την προπόνηση της εθνικής ομάδας, διοργάνωσε μεγάλα διεθνή τουρνουά.

Το 1971 συνέβαλε στην ίδρυση του Σκακιστικού Ομίλου Αμπελοκήπων και πέντε χρόνια αργότερα, το 1976 έχασε τη ζωή του σε τροχαίο δυστύχημα, σε ηλικία 89 ετών.

Έτσι έβλεπε το σκάκι…

Ιδού ένα δείγμα του ευγενικού χαρακτήρα του «μπαρμπα-Σταύρου», όπως τον αποκαλούσαν οι φίλοι του σκακιού. Είναι ένα απόσπασμα από τον πρόλογο του βιβλίου του. Οι λέξεις που χρησιμοποιεί αντανακλούν τη μεγάλη αγάπη που ο ίδιος έτρεφε για το πνευματικό άθλημα…

Νομίζομεν ότι προσφέρομεν υπηρεσίαν στους παίκτας του Σκακιού, ιδίως στους νέους, με τη δημοσίευσι του παρόντος Διεθνούς Κανονισμού εν μεταφράσει εις την Ελληνικήν, διότι έτσι θ’ αποφεύγωνται αμφισβητήσεις και γκρίνιες στο ησυχότερο, πνευματικώτερο και τερπνότερο παιγνίδι του κόσμου, το οποίον δικαίως θεωρείται ότι είναι ο Βασιλεύς των παιγνιδιών.

Το Σκάκι επιτρέπεται να παίζεται σ’ όλες της λέσχες, στα κέντρα, στα σπίτια των πτωχών και στα μέγαρα των πλουσίων, διότι είναι μία ευγενική και πολύ ελκυστική διασκέδασις. Ακονίζει το μυαλό και διδάσκει τι ειμπορεί να επιτύχη κανείς με την υπομονή, τον συνδυασμό και την πρόβλεψι, και πολλές φορές προφυλλάσσει τη νεολαία από του ν’ αποκτά άλλες κακές συνήθειες. Γι’ αυτό το λόγο σε πολλά Κράτη υποβοηθείται η διάδοσίς του με κατάλληλες προσπάθειες και επιχορηγήσεις…

Πηγές

Σταύρος Ιατρίδης, Κανονισμός Ζατρικίου (Σκακιού), Εκδόσεις «Αστήρ» Παπαδημητρίου, Αθήνα, 1940.
https://sites.google.com/site/ambelokipiskaki/
http://kallitexniko-skaki.blogspot.com/2008/03/blog-post_13.html

  1. Ο Σταύρος Ιατρίδης αναφέρεται ξεκάθαρα ως σκακιστής του Παναθηναϊκού στο περιοδικό Σκακιστής τον Μάρτιο του 1967.