Ανήμερα της 49ης επετείου από τη συμμετοχή του Παναθηναϊκού στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1971, το paopedia.gr δημοσιεύει την άγνωστη στο ευρύ κοινό ιστορία πίσω από τον «Θούριο του Γουέμπλεϊ».

Του Βασίλη Μπλούνα

Η ανεπανάληπτη πορεία του Παναθηναϊκού στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, όπως ονομαζόταν τότε το σημερινό Champions League, δεν θα ήταν υπερβολή αν λέγαμε ότι συνοψίζεται σε ένα τραγούδι συνολικής διάρκειας 130 δευτερολέπτων και αυτό δεν είναι άλλο από τον «Θούριο του Γουέμπλεϊ».

Ο Θούριος ήταν ένας πατριωτικός ύμνος του Ρήγα Φεραίου που γράφτηκε για να ξεσηκώσει τους Έλληνες. Έτσι ακριβώς αντιμετωπίστηκε και η πορεία του Παναθηναϊκού: ως μια πατριωτική, εθνική υπόθεση που δεν χωρούσε συζήτηση για το τι ομάδα είσαι ή τι ομάδα υποστηρίζεις. Υπήρχε μόνο ο Παναθηναϊκός του Φέρεντς Πούσκας, του Μίμη Δομάζου, του Αριστείδη Καμάρα, του Αντώνη Αντωνιάδη και των άλλων παιδιών. Και ο Θούριος του Γουέμπλεϊ ακριβώς αυτό το ρόλο έπαιξε: ξεσήκωσε όλους τους Έλληνες.

Το εντυπωσιακό είναι πως μιλάμε για ένα τραγούδι που προέκυψε από έναν στιχουργό ο οποίος έγραφε στίχους για πρώτη και τελευταία φορά και από ένα συγκρότημα που δημιουργήθηκε για να τραγουδήσει αυτό και μόνο το κομμάτι και μετά να διαλυθεί! Όμως χάρη σε αυτό το τραγούδι, το συγκρότημα κατάφερε να γίνει ευρέως και διαχρονικά γνωστό. Πώς όμως προέκυψε ο ύμνος και ποια είναι η ιστορία του; Αυτό θα πάμε να δούμε αμέσως τώρα.

Το τραγούδι  δημιουργήθηκε από τους πρωταγωνιστές της πορείας του Γουέμπλεϊ και πιο συγκεκριμένα από έναν εξ αυτών, τον Φραγκίσκο Σούρπη. Ο Σούρπης ήταν άριστος ποδοσφαιριστής, άριστος γιατρός αλλά όπως αποδείχτηκε και εξαιρετικός στιχουργός. Όπως ο ίδιος δηλώνει:

«Είχαμε αποκλείσει τον Ερυθρό Αστέρα στα ημιτελικά και είχαμε προκριθεί στον τελικό. Όλη η χώρα ζούσε σε αυτό το ρυθμό. Τότε με συνάντησε ένας κύριος από δισκογραφική εταιρεία. Είχε μαζί του κάτι 45άρια δισκάκια με ξένες επιτυχίες της εποχής: “Θέλουμε να βάλεις ελληνικό στόχο σε ένα από αυτά να το κάνουμε το τραγούδι του τελικού. Ξέρουμε ότι σ’ αρέσει η ποίηση και θα τα καταφέρεις”. Γιατρός σπούδαζα τότε, δεν είχα ξαναγράψει τίποτα, αλλά η ιδέα μου άρεσε. Το βράδυ σπίτι βάζω το πρώτο δισκάκι. Ήταν το ««Obladi-Oblada»» των Beatles. Πήρα χαρτί και μολύβι κι άρχισα να γράφω: Φεύγοντας από το σπίτι μου το πατρικό/έχω στο Λονδίνο μια δουλειά… Το επόμενο πρωί έκανα κάποιες διορθώσεις και του το πήγα. Το τραγούδησε το συγκρότημα “Bunions” κι έγινε επιτυχία…»

Το συγκρότημα που τραγούδησε το κομμάτι ήταν οι The Bunions. Ο τραγουδιστής και κιθαρίστας του συγκροτήματος,  Γιάννης Χατζηαναστασίου, τραγούδησε για πρώτη και τελευταία φορά, όπως επίσης και τα υπόλοιπα μέλη της μπάντας, ο Ευάγγελος Παυλούδης στο αρμόνιο, ο Γιάννης Λυμπέρης στα κρουστά και ο Παντελής Βασιλείου στο μπάσο. Ο τραγουδιστής των Bunions, Γιάννης Χατζηαναστασίου, μας αποκαλύπτει τη συνέχεια, δηλαδή τι ακριβώς συνέβη με το τραγούδι από τη στιγμή που έφυγε από τα χέρια του Φραγκίσκου Σούρπη και έφτασε στα δικά του:

«Το συγκρότημα είναι από τα Βόρεια Προάστια. Τα μέλη του συγκροτήματος ήμουν εγώ, ο Βαγγέλης Παυλούδης, ο Γιάννης Λυμπέρης και ο Παντελής Βασιλείου. Στιχουργός ο Φραγκίσκος Σούρπης και μάνατζερ ο νυν πρόεδρος του ΛΑ.Ο.Σ., Γιώργος Καρατζαφέρης. Επειδή ο δίσκος έπρεπε να βγει γρήγορα, δεν υπήρχε καθόλου χρόνος ούτε από εμάς, ούτε από τη δισκογραφική για να γράψουμε ένα δεύτερο τραγούδι και να μπει στην δεύτερη πλευρά του 7ιντσου και έτσι η εταιρία έβαλε ένα τραγούδι των The Idols. Ό,τι κάναμε, το κάναμε με πάθος, με λίγα τεχνικά μέσα και μουσικά όργανα, αλλά όπως είπα, με πολύ αγάπη. Εμείς ούτε δραχμή δεν έχουμε πάρει από αυτό τον δίσκο που έκανε μεγάλες πωλήσεις. Όσο για την παρουσία μου στο συγκρότημα, λόγω πτυχίου στα οικονομικά, δεν συνέχισα να ασχολούμαι επαγγελματικά με το τραγούδι, αλλά ερασιτεχνικά, ακόμα και τώρα που είμαι 72 χρoνών, τραγουδάω με φίλους μου μουσικούς που βρισκόμαστε συχνά».

Κάπως έτσι, αφού ο Παναθηναϊκός απέκλεισε και την Έβερτον στα προημιτελικά, την ομάδα του Λίβερπουλ που τότε ήταν πιο δυνατή από την ομώνυμη ομάδα, στον τελικό που θα γινόταν μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα νοτιότερα (και πιο συγκεκριμένα στο Γουέμπλεϊ του Λονδίνου), φτάσαμε σε ένα μοναδικό φαινόμενο. Οι στίχοι του “Obla Di Obla Da” από τους θρυλικούς Beatles (συγκρότημα επίσης από το Λίβερπουλ), να γίνουν ελληνικοί. Και αντί να ακούγονται οι Beatles στον τελικό και να εμψυχώνουν την Έβερτον, να ακούγονται οι Bunions και να εμψυχώνουν τον Παναθηναϊκό. Δηλαδή, όπως λέει και το τραγούδι… «το κόκκινο χρώμα, πράσινη πήρε μπογιά». Κάπως έτσι έγινε και με τους Beatles.

Το τραγούδι των Βρετανών είχε βγει ως σινγκλ και συμπεριλαμβανόταν στον ομώνυμο δίσκο των σκαθαριών με τίτλο «The Beatles» το οποίο αναγράφεται πάνω σε ένα ολόλευκο εξώφυλλο. Δίσκος που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1968.

Όπως ήταν αναμενόμενο το τραγούδι των Bunions ηχούσε και ακουγόταν παντού και έφτασε φυσικά και στα αυτιά των ίδιων των Beatles. Τα «σκαθάρια» φέρεται να επιθυμούσαν να σταματήσουν τη φήμη που είχε αποκτήσει ο Θούριος του Γουέμπλεϊ ακόμα και εκτός Ελλάδας, τραγούδι εμπνευσμένο από την δική τους δουλειά, πριν αυτό αρχίσει να γίνεται εξίσου γνωστό με το δικό τους. Μέσω δικηγόρων τους, που επικοινώνησαν με τους αντίστοιχους του Παναθηναϊκού, ζήτησαν την απαγόρευσή του. Κάπως έτσι το τραγούδι τυπώθηκε μια και μόνο φορά και από τότε δεν έχει γίνει επανέκδοση του δίσκου.

Το κομμάτι κυκλοφόρησε από την εταιρεία «Μίνος Μάτσας & Υιός Α.Ε.», μέσω της Margophone. Στη δεύτερη πλευρά του δίσκου, υπάρχει το τραγούδι των The Idols (γνωστό συγκρότημα της εποχής), με τίτλο “Wanted By The Law”. Ο δίσκος έκανε μεγάλες πωλήσεις και σύντομα έγινε ανάρπαστος και όσοι τον έχουν σήμερα στα χέρια τους διατηρούν ένα πολύ σπάνιο, συλλεκτικό και ιδιαίτερα ακριβό δίσκο που αυτή τη στιγμή η διαδικασία εύρεσης του είναι κάτι παραπάνω από δύσκολη.

Το γεγονός ότι ο δίσκος αυτός βγήκε αποκλειστικά για το συγκεκριμένο τραγούδι, αποδεικνύεται από το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο, τα οποία αναφέρονται αποκλειστικά στο «Θούρειο Του Γουέμπλεϊ». Είναι ίσως ο μοναδικός δίσκος στην παγκόσμια δισκογραφία που περιέχει ισάριθμα τραγούδια από δυο διαφορετικά συγκροτήματα (ένα από το καθένα) και το δεύτερο συγκρότημα, δηλαδή οι “The idols” οι οποίοι ήταν σαφώς πιο γνωστοί από τους μέχρι χθες άγνωστους “The Bunions”, δεν αναφέρονται καθόλου στο εξώφυλλο! Σίγουρα οποιοδήποτε άλλο συγκρότημα, θα έφερνε αντιρρήσεις πάνω σε αυτό ή μπορεί να μην το δεχόταν να επισκιαστεί ένα καλό τους τραγούδι, από ένα άλλο συγκρότημα το οποίο ήταν πρωτοεμφανιζόμενο στη δισκογραφία. Όμως οι Κηφισιώτες “The idols” ήταν και αυτοί φίλοι του Παναθηναϊκού και ποτέ δεν τέθηκε τέτοιο θέμα.

Το «τραγούδι του Γουέμπλεϊ» ακούστηκε για πρώτη φορά τον Μάιο του 1971 κι ένα μήνα περίπου πριν τον τελικό με τον Ajax του Γιόχαν Κρόιφ και έπαιξε για πρώτη φορά από τα μεγάφωνα του γηπέδου μετά τη νίκη με 2-0 του Παναθηναϊκού επί της Καβάλας.

Ολοκληρώνοντας ας θυμηθούμε συνοπτικά την πορεία του Παναθηναϊκού μέχρι τον τελικό του κυπέλλου Πρωταθλητριών, που ενέπνευσε τον Φραγκίσκο Σούρπη για τους στίχους του Θούριου. Χαρακτηριστικό είναι ότι σε τέσσερις αγώνες που έγιναν στην Λεωφόρο καμία ομάδα δεν κατάφερε να του βάλει έστω ένα γκολ, ενώ αντίθετα ο Παναθηναϊκός σε αυτά τα 360 αγωνιστικά λεπτά, σκόραρε 11 φορές.

16 Σεπτεμβρίου 1970: Ζένες Ες (Λουξεμβούργο) – Παναθηναϊκός 1-2
Ρεβάνς 30 Σεπτεμβρίου 1970: Παναθηναϊκός – Ζένες Ες 5-0

21 Οκτωβρίου 1970: Παναθηναϊκός – Σλόβαν Μπρατισλάβας (Τσεχοσλοβακία) 3-0
Ρεβάνς 4 Νοεμβρίου 1970: Σλόβαν Μπρατισλάβας – Παναθηναϊκός 2-1

9 Μαρτίου 1971: Έβερτον (Αγγλία) – Παναθηναϊκός 1-1
Ρεβάνς 24 Μαρτίου 1971: Παναθηναϊκός – Έβερτον 0-0

14 Απριλίου 1971: Ερυθρός Αστέρας (Γιουγκοσλαβία) – Παναθηναϊκός 4-1
Ρεβάνς 28 Απριλίου 1971: Παναθηναϊκός – Ερυθρός Αστέρας 3-0

Για την ιστορία, αξίζει να αναφέρουμε ότι έχουν γραφτεί και άλλα εξαιρετικά τραγούδια για τον θρίαμβο της ομάδας του Φέρεντς Πούσκας, με το τραγούδι «Ζήτω ο Παναθηναϊκός» του Θόδωρου Βίλμα να είναι το πιο γνωστό εξ αυτών. Στο youtube λανθασμένα αναγράφεται ως τίτλος του τραγουδιού το «Σαν αστραπή μεσ’ το σκοτάδι» ενώ δεν αναφέρεται και το όνομα του καλλιτέχνη που δεν είναι ευρέως γνωστό, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…

 

(Οι φωτογραφίες του κειμένου προέρχονται από το προσωπικό αρχείο του Βασίλη Μπλούνα)