Λύσανδρος Δικαιόπουλος (ποδόσφαιρο)

Ο Λύσανδρος Δικαιόπουλος (Σμύρνη, 1916 – Αθήνα, 3 Μαΐου 1938) υπήρξε ποδοσφαιριστής του Παναθηναϊκού, ο οποίος πέθανε, έπειτα από θανάσιμο τραυματισμό στο κεφάλι τον Μάιο του 1938. Αγωνιζόταν ως οπισθοφύλακας.

Από την Α.Ε.Κ. στον Παναθηναϊκό

Ο Λύσσανδρος Δικαιόπουλος ήταν γόνος εύπορης οικογένειας από τη Σμύρνη. Δύο πράγματα αγαπούσε. Τον ερασιτεχνικό αθλητισμό και τη μουσική. Το ποδόσφαιρο και το πιάνο.

Ξεκίνησε την ποδοσφαιρική του καριέρα του σε ανεπίσημα σωματεία (Αργοναύτες Καλλιθέας και Μικρασιατική Δουργούτη). Το 1934 μετεγγράφηκε στην Α.Ε.Κ. και το καλοκαίρι του 1937 ήρθε στον Παναθηναϊκό, όπου τάχιστα εξελίχθηκε σε κορυφαίο του στέλεχος.

Η «μαύρη» Πρωτομαγιά του ’38

Έναν χρόνο αργότερα, Πρωτομαγιά του 1938, η νυν και η πρώην ομάδα του Δικαιόπουλου διοργάνωσαν, όπως συνήθιζαν τότε, μια φιλική αναμέτρηση. Ο ίδιος, έχοντας συμπληρώσει το 22ο έτος της ηλικίας του, υπηρετούσε τη θητεία του ως σμηνίτης στην Ναυτική Αεροπορική Βάση Φαλήρου και δεν μπορούσε να πηγαίνει τακτικά στις προπονήσεις. Ωστόσο σε εκείνη τη μοιραία αναμέτρηση ξεκίνησε κανονικά στην εντεκάδα του Παναθηναϊκού.

Πέρασαν μόλις επτά λεπτά, όταν ο Δικαιόπουλος συγκρούστηκε στον αέρα με τον νεαρό επιθετικό Τρύφωνα Τζανετή της Α.Ε.Κ. διεκδικώντας την μπάλα στον αέρα. «Αστην ρε τρελοπιανίστα» του φώναξε ο γκολκίπερ του Παναθηναϊκού Ζώγας, αλλά ο Δικαιόπουλος δεν άκουσε. Η σφοδρή σύγκρουση γκρέμισε τον άσο του Τριφυλλιού στον ξερό αγωνιστικό χώρο του γηπέδου της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, όπου χτύπησε στο κεφάλι. Του παρασχέθηκαν οι πρώτες βοήθειες και ο γιατρός του αγώνα Μ. Μαρσέλος ζήτησε τη μεταφορά του με φορείο στα αποδυτήρια. Το ματς συνεχίστηκε και ο Δικαιόπουλος αντικαταστάθηκε από τον Σπύρο Σύρκο1.

Οσο συνεχιζόταν το αθηναϊκό ντέρμπι, παρουσία περίπου 8.000 θεατών, μεταξύ των οποίων η μητέρα κι η αδερφή του, άρχιζε η τραγωδία του Δικαιόπουλου. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού, όπου ο γιατρός Κούριας διαπίστωσε «κάταγμα βάσεως του κρανίου και διάσειση εγκεφάλου» εξηγώντας ότι «η κατάστασις είναι κρίσιμος».

Παντρεύτηκε πριν κλείσει τα μάτια για πάντα…

Στο δωμάτιο του Ερυθρού Σταυρού παίζεται το τελευταίο επεισόδιο του δράματος. Στο κρεββάτι του πόνου, ένας ιερέας παντρεύει τον Δικαιόπουλο και τη μνηστή του με την οποία είχαν αποκτήσει, πριν από πέντε μήνες, έναν γιο και προγραμμάτιζαν τον γάμο για την επόμενη Πρωτοχρονιά.

Ο Λύσσανδρος με την Όλγα παραμένουν παντρεμένοι για δύο μόνο ημέρες…

Στις 3 Μαΐου 1938, ο άσσος του Παναθηναϊκού αφήνει την τελευταία του πνοή. Η πολιτεία αποφασίζει να δώσει τιμητική σύνταξη στη μητέρα του και να προικίσει την αδερφή του.

«Εις μνήμην Δικαιόπουλου»

Έναν χρόνο έπειτα, το 1939, ο Παναθηναϊκός διοργάνωσε έναν πρωτότυπο αγώνα ανώμαλου δρόμου «εις μνήμην Δικαιόπουλου». Από τη Λεωφόρο ξεκίνησαν αθλητές όλων των σωματείων και κατευθύνθηκαν μέχρι το Α΄ Νεκροταφείο, όπου κατέθεσαν στεφάνια. Τερμάτισαν ξανά στο γήπεδο του Παναθηναϊκού. Ανάμεσά τους ήταν και ο σπουδαίος Κύπριος Βαλκανιονίκης Στέλιος Κυριακίδης, ο οποίος συνδεόταν στενά με τους «πράσινους».2 Την ίδια μέρα διεξήχθη φιλικός αγώνας ανάμεσα στο Τριφύλλι και μεικτή Α.Ε.Κ.-Απόλλωνα και φιλικό παιχνίδι χόκεϋ.

Ενίσχυση της οικογένειας Δικαιόπουλου από τον Παναθηναϊκό

Τον Οκτώβριο του 1950 φθάνει στα γραφεία του Παναθηναϊκού, τα οποία στεγάζονταν τότε στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, μία επιστολή. Τα ονόματα των αποστολέων… Όλγα και Λύσανδρος Δικαιόπουλος! Επρόκειτο για τη χήρα του παλαιού αστέρα του Τριφυλλιού και για τον 12άχρονο γιο του, ο οποίος είχε τιμητικά βαφτιστεί με το όνομα του πατέρα του.

Η Όλγα Δικαιοπούλου επιθυμούσε να σπουδάσει το μοναχοπαίδι της στη Σιβιτανίδειο Σχολή. Όμως τα έξοδα φοίτησης ήταν απαγορευτικά. Έτσι, ζητάει τη συνδρομή του Συλλόγου του Μεγάλου. Η ανταπόκριση είναι άμεση. Οι Απόστολος Νικολαΐδης και Μιχάλης Παπάζογλου αξιοποιούν τις γνωριμίες τους, ενώ τα ταμεία του Ομίλου ανοίγουν για να εξυπηρετηθούν στο έπακρο οι ανάγκες της οικογένειας Δικαιοπούλου.

Ίδρυση ομάδων στη μνήμη του

Το Μάιο του 1939, συγγενείς του και λίγοι αγνοί φίλαθλοι από την Καλλλιθέα, αποφάσισαν να ιδρύσουν έναν ποδοσφαιρικό σύλλογο αφιερωμένο στη μνήμη του αδικοχαμένου ποδοσφαιριστή. Τον ονόμασαν «Λύσανδρο Καλλιθέας». Το Δ.Σ. του συλλόγου συγκρότησαν οι: Ιωάννης Κουσκουνάς (πρόεδρος), Σπύρος Πιθαμίτσης (αντιπρόεδρος), Αθανάσιος Φωτάκης (γενικός γραμματέας), Βασίλειος Σακόπουλος (ταμίας), Βρασίδας Δικαιόπουλος (έφορος), Λάζαρος Ερμείδης (γενικός αρχηγός), Νικόλαος Φαλλιέρος, Αθανάσιος Μπαντούνας, Ανδρέας Βάλβης, Αναστάσιος Κρητικός, Βένης Αποστολίδης, Αθανάσιος Καπίτσας (σύμβουλοι). Ο σύλλογος δραστηριοποιήθηκε αθλητικά ως τον Οκτώβριο του 1940 που ξεκίνησε ο πόλεμος, οπότε διαλύθηκε. Η ομάδα λειτουργούσε ως ποδοσφαιρικό τμήμα της «Εθνικής Ομάδας Προσφύγων Νέα Ζωή Καλλιθέας», γι’ αυτό και αναφέρεται και ως «Λύσανδρος Ν. Ζωής Καλλιθέας».3

Μεταπολεμικά, συναντάμε ένα ακόμα ποδοσφαιρικό σωματείο που ιδρύθηκε στη μνήμη του Λύσανδρου Δικαιόπουλου, τον «Καλλιτεχνικό» Καλλιθέας. Το όνομα του σωματείου δεν ήταν τυχαίο. Ονομάστηκε έτσι εις μνήμην του πιανίστα-ποδοσφαιριστή Δικαιόπουλου, ανεκπλήρωτο όνειρο του οποίου ήταν να δημιουργήσει ποδοσφαιρική ομάδα στελεχωμένη από μουσικούς… Στον Καλλιτεχνικό έμαθε το ποδόσφαιρο ο μικρός Λύσανδρος, ο γιος του αδικοχαμένου ποδοσφαιριστή, και από εκεί μεταπήδησε το 1950 στα τσικό του Παναθηναϊκού.

Κατάθεση στέφανου στην κηδεία Θ. Ιωάννου

Στις 4 Οκτωβρίου του 1959 θα επαναληφθεί μια αντίστοιχα τραγική στιγμή στα ελληνικά γήπεδα, όταν ο Θεόδωρος Ιωάννου του Εθνικού συγκρούστηκε με τον τερματοφύλακα του Παναθηναϊκού Μιχάλη Βουτσαρά και 18 ώρες αργότερα έχασε τη μάχη για τη ζωή του στον θάλαμο 25 του Ιπποκράτειου νοσοκομείου. Στη νεκρική πομπή ανάμεσα στα στεφάνια υπήρξε ένα που έγραφε «η γυναίκα και ο υιός του ΛΥΣΣΑΝΔΡΟΥ ΔΙΚΑΙΟΠΟΥΛΟΥ»

Πηγές – Σημειώσεις

http://www.paoabroad.com/index.php/gnorizate/item/541-11-38
Αρχείο Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου
Εφ. «Αθλητικό Βήμα», 2 Μαΐου 1938
Αρχείο εφημερίδας «Αθλητισμός της Ελλάδος», 1950
«Λεωφόρος Αλεξάνδρας 160», Αριστοτέλης Μπενόγλου, Ανδρέας Οικονόμου, Εκδοτική Belle Epoque, 2019.

  1. Εκείνα τα χρόνια επιτρέπονταν αλλαγές μόνο στους φιλικούς αγώνες και μόνο σε περιπτώσεις τραυματισμών.
  2. Λεωφόρος Ηρώων – Η ιστορία του Παναθηναϊκού στα χρόνια του πολέμου και της Κατοχής, Ανδρέας Οικονόμου, Κάπα Εκδοτική, 2014.
  3. Εφ. «Αθλητισμός», 24 Μαΐου 1940.