Ο Μάικλ (Μάικ) Στεργιάδης θεωρείται ο εισηγητής των παιδιών μπάσκετ και βόλλεϋ στην Ελλάδα. Διδάχτηκε τους κανονισμούς του σπορ στην Αμερική (στο Πανεπιστήμιο του Σπρίνγκφιλντ) και αργότερα, όταν εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη, μεταλαμπάδευσε τις γνώσεις του στη χώρα. Έγινε μέλος της Χ.Α.Ν.Θ. ─διευθυντής του αθλητικού τμήματος της οποίας ήταν ο Απόστολος Νικολαΐδης─ και βοήθησε στη διοργάνωση των πρώτων αγώνων μπάσκετ και βόλλεϋ στην Ελλάδα. Αργότερα έγινε προπονητής του Παναθηναϊκού και της Εθνικής Ελλάδος.
Φωτογραφία του Μάικλ Στεργιάδη σε αφίσα του πανεπιστημίου του Σπρίνγκφιλντ. Πρόκειται για μία πολύ σπάνια φωτογραφία, με ξεχωριστή σημασία για το paopedia.gr. Και αυτό γιατί παρότι ο Στεργιάδης θεωρείται ο «πατέρας» του ελληνικού μπάσκετ, δεν υπήρχε ─μέχρι τώρα─ δημοσιευμένη καμία φωτογραφία του, σε οποιοδήποτε άλλο έντυπο ή ηλεκτρονικό μέσο. Ούτε καν σε εκδόσεις που αφορούν την ιστορία του μπάσκετ. Πρόκειται για ένα ακόμα αποκαλυπτικό ντοκουμέντο της Panathinaikos Pedia!
Περιεχόμενα
Ο Στεργιάδης και οι… ανάποδες καρέκλες
Το 1921, η Χ.Α.Ν. θα διοργανώσει τα πρώτα πρωταθλήματα μπάσκετ και βόλλεϋ, υπό την καθοδήγηση του Μάικλ Στεργιάδη. Ο Παναθηναϊκός θα αναδειχθεί πρωταθλητής και στα δύο σπορ.
Ο Στεργιάδης θεωρείται ο εμπνευστής των πρώτων… αυτοσχέδιων καλαθιών. Τοποθέτησε ανάποδα μία καρέκλα σε έναν στύλο και τη μετέτρεψε σε καλάθι. Συνέβη σε μία από τις πρώτες επιδείξεις του αθλήματος ─κατά πάσα πιθανότητα στη Θεσσαλονίκη.
Αργότερα, στις αρχές του 1930 συναντάμε τον Στεργιάδη στο κολέγιο της Γενεύης. Βρέθηκε εκεί με υποτροφία, καθ’ υπόδειξιν του Λιούις Ρις, διευθυντή του τμήματος Φυσικής Αγωγής όλων των εν Ελλάδι Χ.Α.Ν., και εξειδικεύτηκε στη φυσική αγωγή.1
Πρώτος προπονητής της Εθνικής Ελλάδας
Το 1936 συγκροτήθηκε η πρώτη Εθνική Ελλάδος μπάσκετ. Οι «γαλανόλευκοι» έδωσαν τον πρώτο τους αγώνα στις 25 Ιουνίου 1936, με αντίπαλό τους την Τουρκία (ήττα 49-12). Προπονητής της Εθνικής ήταν ο Στεργιάδης.
Το ίδιο διάστημα είχε αναλάβει το έργο της προπόνησης της ομάδας του Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία, εκείνα τα χρόνια, έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στις διοργανώσεις μπάσκετ και βόλλεϋ.
Μάικλ Στεργιάδης: πρώτος προπονητής του Παναθηναϊκού μεταπολεμικά
Στα τέλη της δεκαετίας του ’20, τα τμήματα μπάσκετ και βόλλεϋ του Παναθηναϊκού υπολειτουργούσαν. Μία μεγάλη προσπάθεια ανασυγκρότησής τους έγινε το 1937, ωστόσο ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος κατέστησε αδύνατη την πρόοδο των τμημάτων.
Λίγους μήνες πριν την Κατοχή, το 1944, ο Όμιλος κατόρθωσε να αναπτυχθεί στα δύο αυτά σπορ, γεγονός που οφείλει στην απόκτηση οικοπέδου στη συμβολή της Βασιλίσσης Σοφίας με την οδό Τσόχα, όπου δημιουργήθηκε γήπεδο αθλοπαιδιών.
Προπονητής των «πράσινων» μπάσκετ και βόλλεϋ ανέλαβε ο Μάικλ Στεργιάδης. Χάρη στις γνώσεις και την εμπειρία του, δεν αναπτύχθηκαν απλώς τα δύο τμήματα του Παναθηναϊκού, αλλά εξελίχθηκαν εν γένει στην Ελλάδα, και σε μεγάλο βαθμό, τα αθλήματα.
Ο Στεργιάδης ευτύχησε να έχει υπό την καθοδήγησή του σπουδαίους αθλητές, όπως οι Γιάννης Λάμπρου και Τζακ Νικολαΐδης. Η εποχή Στεργιάδη στον Παναθηναϊκό είναι η εποχή του «αιφνιδιασμού» και του «μπασίματος». Αυτά τα δύο χαρακτηριστικά ─το ένα ομαδικό και το άλλο ατομικό─ παρουσιάστηκαν στο ελληνικό φίλαθλο κοινό για πρώτη φορά επί Στεργιάδη.
Παρέμεινε προπονητής του Παναθηναϊκού μέχρι και τον Νοέμβριο του 1946. Μέσα σε αυτά τα χρόνια χάρισε στο Τριφύλλι δύο πανελλήνιους τίτλους σε επίπεδο ανδρών: τα πρωταθλήματα Ελλάδας 1945 και 1946.
Κοντά στους νέους
Ο Στεργιάδης κατόρθωσε να πανηγυρίσει τίτλους ως προπονητής του Παναθηναϊκού, δουλεύοντας με πολύ νέους αθλητές. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε πως βασικά στελέχη της ομάδας ήταν τότε οι Γιώργος Νικολαΐδης (18 ετών), Στέλιος Αρβανίτης (19), Τζακ Νικολαΐδης (20), ενώ ο μεγαλύτερος ήταν ο 24άχρονος Μίσσας Πανταζόπουλος.
Ένα ακόμα δείγμα της εξαιρετικής επαφής που είχε με τους νεαρούς αθλητές είναι η κατάκτηση του πρωταθλήματος Αθηνών 1946 από την εφηβική ομάδα του Τριφυλλιού.
Επίσης, για μικρό χρονικό διάστημα προπονούσε και την γυναικεία ομάδα του Ομίλου.
Μία ιστορική διόρθωση
Έχει γραφτεί σε ιστορικές αναδρομές στο διαδίκτυο πως προπονητής του Παναθηναϊκού εκείνα τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια ήταν ο Μίσσας Πανταζόπουλος (βλ. και στο σχετικό λήμμα στη wikipedia). Κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Υπάρχουν πάμπολλες πηγές (εφημερίδες της εποχής, περιοδικά, αρχεία του Παναθηναϊκού) που επιβεβαιώνουν ότι προπονητής ήταν ο Μάικλ Στεργιάδης.2
Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο και διαιτητής
Τα επόμενα χρόνια, ο Στεργιάδης δίδαξε το μάθημα της σωματικής αγωγής στην Γυμναστική Ακαδημία, στελέχωσε πολλές ομάδες μπάσκετ με τους σπουδαστές, ενώ «έπλασε» μελλοντικούς προπονητές του αθλήματος.
Παράλληλα, όντας ο μεγαλύτερος γνώστης του σπορ στην Ελλάδα, καταπιάστηκε και με τη διαιτησία. Μαθητές του ήταν οι αδελφοί Πολυκράτη (μπασκετμπολίστες του Παναθηναϊκού), οι οποίοι εξελίχθηκαν στους πιο ξακουστούς εκείνα τα χρόνια διαιτητές καλαθοσφαίρισης.
Πηγές / σημειώσεις
Κύρια πηγή: για την παρουσία του στον Παναθηναϊκό, αξιοποιήθηκε το αρχείο της εφ. «Παναθηναϊκός» (1945), τα πρακτικά των Δ.Σ. του Παναθηναϊκού (1944-1946) και το αρχείο της εφ. «Αθλητική Ηχώ».
